Các công cụ chỉnh sửa ảnh dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phổ biến, hứa hẹn biến hóa hình ảnh chỉ với một cú nhấp chuột. Sự tiện lợi này đã thu hút đông đảo người dùng, từ những nhiếp ảnh gia không chuyên đến người dùng phổ thông. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài hào nhoáng và khả năng “làm đẹp” thần kỳ, các phần mềm chỉnh sửa ảnh AI tiềm ẩn nhiều vấn đề và hạn chế đáng kể mà người dùng cần nhận thức rõ. Việc hiểu những nhược điểm này không chỉ giúp bạn sử dụng công cụ một cách thông minh hơn mà còn tránh được những rủi ro không đáng có về chất lượng hình ảnh và quyền riêng tư.
1. Thiếu Kiểm Soát Chuyên Sâu Các Thông Số
Điểm hấp dẫn nhất của các công cụ tăng cường ảnh AI một chạm là sự dễ dàng sử dụng. Bạn chỉ cần tải ảnh lên, nhấp một nút, và bức ảnh của bạn sẽ được “cải thiện” ngay lập tức. Mặc dù tiện lợi, nhưng nhược điểm lớn là chúng không cung cấp khả năng điều chỉnh sâu và tinh tế theo ý muốn cá nhân của bạn. Các công cụ này thường áp dụng các bộ lọc hoặc hiệu chỉnh tổng quát dựa trên dữ liệu đào tạo, mà không cho phép người dùng tùy biến chi tiết.
Màn hình máy tính hiển thị giao diện phần mềm chỉnh sửa ảnh AI đang xử lý hình núi, minh họa tính năng tự động điều chỉnh mà thiếu kiểm soát chi tiết.
Điều này đặc biệt hạn chế đối với những người đã có kinh nghiệm chỉnh sửa ảnh bằng các phần mềm chuyên nghiệp như Adobe Photoshop. Nếu bạn có một tầm nhìn độc đáo về cách một bức ảnh nên trông như thế nào, việc phụ thuộc hoàn toàn vào các ứng dụng chỉnh sửa ảnh AI tự động sẽ không mang lại kết quả như mong đợi.
2. Phụ Thuộc Vào “Gu” Thẩm Mỹ Của AI
Cũng như các công cụ AI khác, các phần mềm chỉnh sửa ảnh AI hoạt động dựa trên dữ liệu đã được huấn luyện từ internet để xác định thế nào là một bức ảnh “đẹp hơn”. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, bởi vì những gì AI coi là “tốt hơn” có thể không phải lúc nào cũng phù hợp với sở thích và phong cách cá nhân của bạn. AI chỉ tái tạo lại những gì nó đã học được từ một tập hợp dữ liệu khổng lồ, thường là các hình ảnh đã được tối ưu hóa theo một tiêu chuẩn chung.
Hơn nữa, AI vẫn còn nhiều hạn chế, chẳng hạn như “ảo giác” (hallucinations) – những kết quả không chính xác hoặc phi thực tế. Do đó, nếu bạn có một gu thẩm mỹ riêng biệt, các công cụ chỉnh sửa ảnh bằng AI khó có thể đáp ứng được, vì chúng thiếu khả năng hiểu và sáng tạo dựa trên cảm xúc hay ý niệm cá nhân.
3. Xử Lý Quá Đà Và Làm Mất Chất Ảnh Gốc
Một điểm yếu lớn khác của nhiều công cụ tăng cường ảnh AI là khả năng xử lý hình ảnh quá mức. Ví dụ, chúng thường làm mịn các chi tiết quá đà, khiến bức ảnh trở nên nhạt nhẽo và trông thiếu tự nhiên, thậm chí mang dáng dấp của một bức ảnh do AI tạo ra. Ngoài ra, AI có thể làm sắc nét hình ảnh quá mức (over-sharpening) và loại bỏ nhiều chi tiết bề mặt (texture), khiến bức ảnh mất đi nét duyên dáng và tính chân thực ban đầu.
Đối với những người không phải là chuyên gia trong việc chỉnh sửa ảnh, việc sử dụng các công cụ này đôi khi không cải thiện được hình ảnh mà còn làm cho chúng trông tệ hơn hoặc “nhân tạo” hơn. Nếu bạn chấp nhận điều đó, ít nhất hãy cân nhắc kỹ khi sử dụng AI để chỉnh sửa ảnh selfie và ảnh chân dung, nơi sự chân thực và cảm xúc cá nhân là yếu tố quan trọng.
4. Kết Quả Không Đồng Nhất Giữa Các Bức Ảnh
Mặc dù các ứng dụng chỉnh sửa ảnh AI một chạm có thể tạo ra kết quả tốt trong một số trường hợp, điều này không phải lúc nào cũng đúng với tất cả các hình ảnh. Chất lượng đầu ra sẽ thay đổi đáng kể tùy thuộc vào bố cục và điều kiện chụp của từng bức ảnh khác nhau.
Chẳng hạn, việc chỉnh sửa một bức ảnh có chủ thể rõ ràng và điều kiện ánh sáng tốt có thể cho ra kết quả hoàn hảo. Tuy nhiên, đối với một bức ảnh thiếu sáng hoặc có hậu cảnh phức tạp, các công cụ này có thể làm mịn ảnh quá mức hoặc thậm chí thêm các lỗi hình ảnh (artifacts), dẫn đến một kết quả kém chất lượng. Sự không nhất quán này có nghĩa là bạn không thể hoàn toàn dựa vào các công cụ này cho mọi nhu cầu chỉnh sửa. Trong nhiều trường hợp, việc chỉnh sửa ảnh thủ công sẽ mang lại kết quả tốt hơn và đáng tin cậy hơn.
5. Mối Lo Ngại Về Quyền Riêng Tư Dữ Liệu
Hầu hết các phần mềm chỉnh sửa ảnh AI yêu cầu bạn tải ảnh của mình lên các máy chủ đám mây do nhà cung cấp kiểm soát. Điều này làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về cách các bức ảnh được lưu trữ, những gì nền tảng có thể làm với dữ liệu đó và thời gian các tệp đã tải lên được giữ lại.
Trừ khi nền tảng tự động xóa hình ảnh sau khi xử lý, việc lưu trữ chúng có thể dẫn đến các vấn đề về quyền riêng tư như lạm dụng dữ liệu. Các công cụ này cũng có thể sử dụng dữ liệu của bạn để đào tạo mô hình AI của họ, tiềm ẩn nguy cơ khai thác thông tin cá nhân. Do đó, trước khi tải bất kỳ hình ảnh nào lên các nền tảng này, hãy kiểm tra kỹ chính sách quyền riêng tư của họ để đảm bảo an toàn cho dữ liệu của bạn.
6. Nguy Cơ Cản Trở Phát Triển Kỹ Năng
Mặc dù các công cụ chỉnh sửa ảnh AI đang ngày càng phổ biến, nhưng học cách chỉnh sửa ảnh vẫn là một kỹ năng đáng giá. Nó đòi hỏi thời gian, thực hành liên tục và cả những thử nghiệm, sai sót. Việc phụ thuộc quá nhiều vào các công cụ tăng cường ảnh AI không chỉ kìm hãm sự phát triển kỹ năng của bạn mà còn làm tăng sự lệ thuộc vào chúng.
Nhiếp ảnh gia trẻ đang tập trung chỉnh sửa ảnh trên máy tính với máy ảnh bên cạnh, nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ năng tự thân thay vì phụ thuộc AI.
Khi toàn bộ quy trình chỉnh sửa của bạn chỉ là tải ảnh lên ứng dụng hoặc trang web, nhấp một nút cho sẵn, và chờ đợi kết quả, bạn sẽ không học được bất cứ điều gì. Với quy trình chỉnh sửa tự động, các công cụ này không mang lại cơ hội để bạn trau dồi và làm chủ kỹ năng chỉnh sửa ảnh. Nếu mục tiêu của bạn là học hỏi và phát triển trong lĩnh vực này, hãy cân nhắc kỹ trước khi phụ thuộc vào các công cụ AI.
Các công cụ chỉnh sửa ảnh AI có thể rất hữu ích khi bạn cần chỉnh sửa ảnh nhanh chóng. Tuy nhiên, chúng có nhiều nhược điểm mà bạn nên lưu ý. Chỉ nên sử dụng chúng nếu bạn chấp nhận được những vấn đề đi kèm, hoặc kết hợp chúng một cách thông minh với các phương pháp chỉnh sửa thủ công để đạt được kết quả tốt nhất. Hãy luôn ưu tiên chất lượng và tính chân thực của tác phẩm, đồng thời không ngừng học hỏi để nâng cao kỹ năng cá nhân.
